آدرنالین چیست؟
آدرنالین (Adrenaline) که به نام اپی‌نفرین (epinephrine) نیز شناخته می‌شود، یک هورمون استرس است که توسط غدد فوق کلیوی تولید می‌شود و وارد جریان خون می‌شود. آدرنالین بخشی از پاسخ «جنگ یا گریز» است. هنگامی که با یک عامل استرس زا یا تهدید واقعی مواجه می‌شوید، این هورمون سیستم عصبی را تحریک می‌کند تا بدن را برای پاسخ سریع آماده کند.
فرض کنید در حال دوچرخه سواری هستید و ناگهان فردی ظاهر می‌شود که باعث می‌شود منحرف شوید. بدن شما آدرنالین تولید می‌کند که منجر به واکنش جسمی فوری می‌شود. ممکن است عرق کنید، ضربان قلبتان تند شود یا بدن شما به لرزه درآید. این پاسخ طبیعی و سالم است. هنگامی که در موقعیت خطرناک، ناامن یا مشکل‌داری قرار دارید، آدرنالین می‌تواند به شما کمک کند تا سریع واکنش نشان دهید.
با این حال، شما می‌توانید هنگام حضور در یک استادیوم شلوغ، قبل از یک رویداد ورزشی رقابتی، هنگام سوار شدن بر یک ترن هوایی یا در میانه یک بحث، و سایر موقعیت‌ها، یک هجوم آدرنالین را تجربه کنید.
فهرست این مطلب
ویژگی‌های آدرنالین
آدرنالین همراه با کورتیزول و آلدوسترون تولید می‌شود و هنگامی که شما در بحران یا در حال تجربه یک احساس قوی مانند هیجان یا ترس هستید، آزاد می‌شود. این فرآیند به طور خودکار اتفاق می‌افتد. زمانی که این هورمون آزاد می‌شود، پیام‌هایی به اندام‌های مختلف بدن شما مانند قلب و ریه‌ها ارسال می‌شود.
هنگامی که آدرنالین آزاد می‌شود، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- فشار خون بالا
- افزایش ضربان قلب
- تقویت حواس
- کاهش حساسیت به درد
- بزرگ شدن مردمک چشم
- اندام لرزان
- تعریق زیاد
اگر در یک موقعیت “جنگ یا گریز” قرار دارید، ممکن است سریع‌تر از حالت عادی بدوید یا حتی اگر آسیب دیده باشید، درد را احساس نکنید. این اتفاق زمانی رخ می دهد که بدن شما به حالت بقا تغییر می‌کند.
گاهی اوقات، سطح بالای آدرنالین می‌تواند در تحریک حملات پانیک نقش داشته باشد. این می‌تواند منجر به احساس شدید ترس و وحشت شود، که باعث علائمی مانند درد قفسه سینه، سرگیجه، تهوع، ضربان قلب سریع و تعریق می‌شود.
اثرات آدرنالین بر بدن و ذهن
بعضی از افراد از تجربه‌ی این افزایش آدرنالین لذت می‌برند. آنها ممکن است به دنبال فعالیت‌هایی مانند پرش بانجی، مسابقات اتومبیلرانی، یا ورزش‌های پرخطر باشند.
اما ترشح بیش از حد آدرنالین می‌تواند مضر باشد. اگر مدام در حالت «جنگ یا گریز» باشید، ممکن است دچار مشکلات زیر شوید:
- مشکلات گوارشی مانند تهوع، اسهال، و زخم معده
- سردرد
- تنش عضلانی
- بی‌خوابی
- افزایش وزن
- اضطراب و افسردگی
- فشار خون بالا
- بیماری قلبی
- سکته مغزی
تنظیم سطح آدرنالین
اگر شما در یک محیط پر استرس مانند بیمارستان یا مدرسه کار می‌کنید یا با استرس‌های شخصی مانند مشکلات زناشویی مواجه هستید که می‌تواند باعث افزایش بیش از حد آدرنالین شود.
برای محدود کردن دفعات افزایش آدرنالین، باید عوامل استرس‌زا در زندگی خود را شناسایی کنید و از راهکارهای مقابله سالم استفاده کنید. این راهکارها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ورزش روزانه
- مراقبه
- تمرینات تنفس عمیق
- استراحت آگاهانه
- تغذیه سالم
- محدود کردن مصرف کافئین یا الکل
- ماساژ عضلانی پیشرونده
- یوگا
استرس طولانی‌مدت برای سلامتی شما مضر است، اما قابل کنترل است. پیدا کردن راه‌هایی برای کاهش سطح استرس شما اکنون می‌تواند در بلندمدت به افزایش انعطاف‌پذیری شما در برابر استرس کمک کند، که می‌تواند به کاهش اثرات مضر آدرنالین بیش از حد کمک کند.
اگر در کاهش استرس در زندگی خود مشکل دارید، به شما توصیه می‌کنیم با یک متخصص بهداشت روان (روانشناس یا روانپزشک) صحبت کنید که می‌تواند راهکارهای مقابله یا گزینه‌های درمانی را به شما ارائه دهد.
آدرنالین به عنوان درمان آنافیلاکسی
آدرنالین یک داروی ضروری برای درمان آنافیلاکسی، یک واکنش حساسیتی شدید است که می‌تواند منجر به مرگ شود. این دارو با تحریک قلب، شل کردن عضلات راه‌های هوایی، افزایش فشار خون و بهبود تنفس، از پیشرفت علائم تهدید کننده زندگی مانند خس خس سینه، تنگی نفس، تورم گلو و سایر علائم آنافیلاکسی جلوگیری می‌کند.
اگر به زنبور عسل حساسیت دارید و توسط آن نیش می‌خورید یا اگر به بادام زمینی حساسیت دارید و بادام زمینی می‌خورید، باید بلافاصله آدرنالین تزریق کنید تا علائم آنافیلاکسی مانند کهیر، تورم گلو، تنگی نفس یا سایر علائم را برطرف کنید.
خودکار تزریق کننده اپی نفرین (EpiPen)، که معمولاً به آن EpiPen گفته می‌شود، علائم آنافیلاکسی را برطرف می‌کند. اما اگر بلافاصله پس از یک واکنش آلرژیک استفاده نشود و فرد به موقع تحت درمان پزشکی قرار نگیرد، آنافیلاکسی می‌تواند منجر به مرگ شود، بنابراین اگر به حساسیت‌های شناخته شده‌ای مبتلا هستید، مهم است که یک EpiPen در دسترس داشته باشید.
کنترل اثرات آدرنالین
اگر شما به اصطلاح “آدرنالین‌باز” هستید، برای محافظت از خود و اطرافیانتان اقدامات احتیاطی انجام دهید. اگر به طور مکرر آدرنالین زیادی تولید می‌کنید یا برای مقابله با اختلال اضطراب یا سایر فشارهای روانی به راهکارهای مقابله بیشتری نیاز دارید، با یک درمانگر صحبت کنید.
افزایش آدرنالین می‌تواند نجات‌دهنده زندگی باشد. اگر نمی‌توانید استرس خود را مدیریت کنید یا احساس می‌کنید که تحت تأثیر اثرات آدرنالین هستید، یافتن راه‌های مقابله ضروری است. تاکتیک‌های آرامش‌بخش مانند تنفس عمیق و مراقبه می‌تواند پاسخ آرامش‌بخش بدن شما را تحریک کند که می‌تواند اثرات آدرنالین را خنثی کند.
در اینجا چند نکته خاص برای کنترل اثرات آدرنالین آورده شده است:
- اگر در یک موقعیت استرس‌زا قرار دارید، سعی کنید آرام باشید و تمرکز خود را حفظ کنید.
- از تنفس عمیق و آرام استفاده کنید.
- از تکنیک‌های مراقبه یا ذهن آگاهی استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که آدرنالین یک هورمون طبیعی است که می‌تواند هم مفید و هم مضر باشد. با مدیریت صحیح استرس و استفاده از راهکارهای مقابله سالم، می‌توانید از اثرات مضر آن جلوگیری کنید.
منبع
https://www.verywellmind.com/what-is-adrenaline-5196452